
Mumbai : जेजे रुग्णालयासह राज्यभरातील 16 रुग्णालयांची ‘एचएमआयएस प्रणाली’ बंदच

रुग्णांसोबत कुटुंबीयही चिंतेत
दीपक कैतके
मुंबई : जेजे रुग्णालयासह(JJ Hospital) राज्यभरातील 16 सरकारी रुग्णालयांची एचएमआयएस प्रणाली गेल्या महिनाभरापासून बंद आहे, रुग्णांसोबतच कुटुंबीयही चिंतेत आले आहेत.
कोणतीही पूर्वकल्पना न देता घाईघाईने ही प्रणाली बंद करण्यात आली असून, सरकारने अद्यापही याकडे गांभीर्याने लक्ष दिलेले नाही, त्यामुळे राज्यातील सार्वजनिक रुग्णालयांमध्ये अनागोंदी आणि रुग्णांचे हाल होत आहेत.
राज्याच्या कानाकोपऱ्यातील हजारो अंथरुणाला खिळलेल्या रुग्णांना उपचारासाठी सरकारी रुग्णालयात जाण्याशिवाय पर्याय नाही. रुग्णाचा अहवाल रेकॉर्डसह शस्त्रक्रियेसाठी वैद्यकीय प्रक्रिया उपलब्ध नसल्यामुळे पुढील वैद्यकीय उपचार सुरू करण्यात अनेक अडचणी निर्माण होतात. या समस्यांना या रुग्णांना दररोज सामोरे जावे लागत आहे.
काय आहे ‘एचएमआयएस प्रणाली’?
‘एचएमआयएस प्रणाली’ म्हणजे यात प्रत्येक रुग्णाची माहिती आणि दिले जाणारे उपचार रेकॉर्ड केले जातात. जे केंद्रीकृत आहे. या प्रणालीद्वारे कोणत्याही रुग्णाच्या उपचाराची माहिती इतर विभागांनाही पाहायला मिळते. यामुळे सर्व काम पेपरलेस होते. मात्र, आता ही एचएमआयएस यंत्रणाच गेल्या महिनाभरापासून बंद असल्याने रुग्णांसह डॉक्टरांचेही हाल होत आहेत.
एचएमआयएस प्रणाली ही संगणकीकृत(computerized) असून, रुग्णालयात येणाऱ्या प्रत्येक रुग्णाच्या नोंदी, रुग्णाच्या रक्ताचा अहवाल व इतर वैद्यकीय चाचण्या, क्ष-किरण अहवाल, सिटी स्कॅनचा अहवाल कागदाऐवजी या प्रणालीवर डिजिटल पद्धतीने संग्रहित करण्यात येतो. रुग्णाचा नोंदणी क्रमांक टाकून तो अहवाल कुठेही पाहता येतो, त्यामुळे रुग्ण आणि डॉक्टरांना कागदी फायली घेऊन जाण्याची गरज भासत नाही.
यंत्रणा बंद पडल्याने रुग्णांना प्रतीक्षा करावी लागत आहे
राज्यातील विविध वैद्यकीय महाविद्यालये आणि शासकीय रुग्णालयांमध्ये दोन ते तीन हजार रुग्णांची क्षमता असलेल्या ओपीडी(OPDs) आहेत. शस्त्रक्रिया ही जवळजवळ पहिली पायरी आहे, त्यामुळे उपचारासाठी येणाऱ्या रुग्णांची संख्याही वाढत आहे. या महत्त्वाच्या विषयाकडे लक्ष वेधण्यासाठी पायाच्या हाडाच्या उपचारासाठी मुंबईतील जेजे रुग्णालयात गेलेल्या सुरेश सावंत यांनी रुग्णालयातील ही यंत्रणा घाईघाईने बंद केल्याने होणाऱ्या त्रासाची माहिती दिली.
सुरेश सावंत यांच्या मुलावर ऑर्थो उपचार करायचे आहेत. पूर्वी यासाठी एक तास लागायचा, आता ही वेळ दुप्पट झाली आहे. चाचणी रेकॉर्ड येथे हाताळले जाते. जेजे हॉस्पिटल हे ऑर्थोपेडिक उपचारांसाठी मुंबईतील सर्वोत्तम उपचार केंद्रांपैकी एक मानले जाते. मात्र, एचएमआयएस यंत्रणा बंद पडल्याने रुग्णांना प्रतीक्षा करावी लागत आहे. तरीही सरकारी रुग्णालयांमध्ये ओपीडीच्या वेळेत कोणतीही वाढ झालेली नाही. अशावेळी रुग्णांना इतर काही कारणांसाठी थांबावे लागले, तरी त्याचवेळी डॉक्टरांकडे जावे लागते. हॉस्पिटलमध्ये एचएमआयएस प्रणाली सुरू करणारी कंपनी न्यायालयाच्या आदेशानंतरही थकबाकीदार आहे. रुग्णांच्या नोंदी या प्रणालीमध्ये नसल्या, तरी काही रुग्णालयांमध्ये डेटासाठी बॅक ऑफिस सिस्टम आहे. कंपनीने आतापर्यंत रुग्णांना माहिती देण्याची तयारी दर्शविली असली, तरी ही यंत्रणा हटवायची की तशीच ठेवायची याबाबत रुग्णालय प्रशासनाने कोणतीही स्पष्टता दिलेली नाही.